Wypadki drogowe – statystyka


W 2016 rok miało miejsce 33 664 wypadków drogowych w Polsce. W wyniku wskazanych zdarzeń ponad 3 tysiące osób odniosło śmierć. Pomimo poprawy jakości dróg, świadomości kierowców odnośnie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, liczba wypadków drogowych wcale nie maleje.

Jak wygląda sytuacja sprawcy wypadku drogowego, jakie mogą być konsekwencje wypadku na drodze i czy każde zderzenie na drodze to od razu wypadek (różnice pomiędzy wypadkiem a kolizją).

Wypadek drogowy – co to takiego.


Aby w ogóle móc mówić o wypadku drogowym, muszą zostać spełnione wszystkie przesłanki z art. 177 kodeksu karnego tj:

  • naruszenie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym-umyślne lub nieumyślne,
  • nieumyślne spowodowanie wypadku,
  • skutek w postaci uszczerbku na zdrowiu innej osoby (stan zdrowia sprawcy nie ma żądnego znaczenia).

Zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym.

Ważne! Jeżeli jesteś sprawcą wypadku drogowego powinieneś dokonać analizy czy podczas zdarzenia dopuściłeś się naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu a jeśli tak to czy miało to w ogóle wpływ na spowodowanie wypadku.

Zasadami bezpieczeństwa w ruchu są reguły ogólne i szczególne, które określają warunki bezpieczeństwa w ruchu. Są to przede wszystkim reguły wyrażone wprost w przepisach :

  • Prawa o ruchu drogowym,
  • Ustawie o kierujących pojazdami.

Pamiętaj! Najważniejszymi ogólnymi zasadami bezpieczeństwa w ruch drogowym są:

  • zasada ostrożności (lub czasem zasada szczególnej ostrożności),
  • zasada ograniczonego zaufania,
  • zasada prędkości bezpiecznej,
  • zasady/reguły zmiany kierunku jazdy i pasa ruchu (w tym zasada wymijania, zasady omijania, zasady cofania)
  • zasady/reguły przejeżdżania przez skrzyżowanie,
  • zasady/reguły przejeżdżania przez przejścia dla pieszych.

Adwokat zajmujący się Twoją sprawę będzie wyjątkowo skrupulatnie analizował powyższe przepisy. Fachowy pełnomocnik pomoże Ci ustalić czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy ewentualnie stwierdzonym naruszeniem przepisów, a przedmiotowym wypadkiem.

Zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym to jednak nie tylko reguły wynikające z przepisów prawa ale również wynikające z samej istoty bezpieczeństwa na drodze.

Skutek.


Kolejnym znamieniem, które powie Ci czy w Twojej sprawie organy ścigania będą rozważać zarzuty karne jest stan zdrowia ofiary.

Artykuł 177 kk przewiduje dwa rodzaje wypadków drogowych:

1) „średni wypadek w komunikacji”, którego skutkiem są obrażenia ciała trwające więcej niż 7 dni,

2) „ciężki wypadek w komunikacji”, powodujący śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu.

Ważne! W razie spowodowania lekkich obrażeń ciała (poniżej 7 dni), wchodzi w grę odpowiedzialność jedynie za wykroczenie z art. 86 kodeksu wykroczeń, jeżeli jednocześnie zostanie sprowadzone zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu.

Taka sprawa najczęściej kończy się mandatem i a Ty pozostaniesz osobą niekaraną. Skazanie za wykroczenie nie figuruje w Krajowym Rejestrze Karnym w związku z czym w sytuacji, gdy np. pracodawca poprosi Cię o zaświadczenie o niekaralności nie musisz się niczego obawiać.

Pamiętaj! To czy obrażenia trwały poniżej czy powyżej 7 dni nie ma nic wspólnego z długością zwolnienia lekarskiego (L4).

Określenie „intensywności” obrażeń ofiary tj określenie czy trwały one powyżej 7 dni, czy były ciężkie – to jest kwestia opinii biegłego lekarza.

W przypadku średniego wypadku w komunikacji jest również regulacja, która umożliwia uniknięcie odpowiedzialności. Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa, ściganie takiego zdarzenia następuje wyłącznie na jej wniosek. W innych przypadkach wypadki drogowe ścigane są z urzędu i wola samej ofiary wypadku czy jej krewnych nie ma żądnego znaczenia.

Postępowanie w sprawie wypadku drogowego.


Oględziny miejsca zdarzenia.

Pierwszą czynnością, która zostanie podjętą przez organy ścigania jest zbadanie miejsca wypadku.

Podstawowymi czynnościami, które zostaną podjęte na miejscu wypadku są:

  • zbadanie stanu trzeźwości osób biorących udział w zdarzeniu,
  • oględziny miejsca zdarzenia (m.in. ślady hamowania, położenie odłamków samochodu, ułożenie ciała),
  • oględziny samochodu (charakter uszkodzeń oraz ogólny stan techniczny- sprawność hamulców, reflektorów),
  • wykonanie dokumentacji fotograficznej.

 

Biorąc udział w wypadku drogowym jako jego sprawca lub poszkodowany:

  • spisz dane (wraz z numerami telefonów) wszystkich świadków zdarzenia
  • udaj się do lekarza celem sporządzenia obdukcji,
  • zachowaj dowody wszystkich poniesionych wydatków związanych z leczeniem, rehabilitacją

W przypadku odmowy wszczęcia postępowania lub jego umorzeniu pamiętaj, że masz 7 dni na złożenie zażalenia

Opinia biegłego.

Najważniejszym dowodem w sprawie wypadku drogowego jest opinia biegłego. To właśnie biegły wypowie się czy prawidłowo zachowywałeś się na drodze, czy zdarzenia można było uniknąć i kto tak naprawdę jest sprawcą całego zdarzenia. Opinia biegłego będzie kluczowa podczas wyrokowania. To właśnie na analizę opinii biegłego powinieneś poświęcić najwięcej czasu.

Pamięta! Nie musisz z tym wszystkim zostać sam. Jeśli zdecydujesz się na pomoc adwokata będzie mógł on pomóc Ci w weryfikacji opinii biegłego i jej ewentualnym uzupełnieniu.

Jeśli masz wątpliwości co do poprawności badań biegłego (co bardzo często ma miejsce) albo co do wniosków przez niego wyciąganych, zawsze możesz wnosić o:

-sporządzenie opinii uzupełniającej,

-wezwanie biegłego na rozprawę w celu jego przesłuchania,

-sporządzenie opinii przez biegłego innej specjalizacji.

Postępowanie karne w sprawie wypadków – pozostałe dowody.


Pamiętaj! Opinia biegłego nie jest jedynym wartościowym dowodem w sprawie wypadku. Biegły nie podejmuje decyzji odnośnie winy sprawcy.

Świadkowie.

Postępowanie karne w sprawie wypadku obejmuje wiele czynności. Jedną z nich jest przesłuchanie świadków zdarzenia. Bardzo często obserwacje osób „stojących” z boku mogą okazać się decydujące.

Przykładowo w przypadku potrącenia pieszego, wiele można się dowiedzieć o prędkości samochodu sprawcy, dynamiki poszkodowanego oraz prawidłowości ich zachowania od osób, które poruszały się sąsiednim pasem albo stały akurat na przystanku autobusowym.

Monitoring.

Obecnie coraz częściej zarządcy dróg montują kamery monitorujące sytuację na drodze. Monitoring uliczny ma niejednokrotnie kluczowe znaczenia podczas sporządzania opinii przez biegłego.

Ważne! Jeśli droga, na której doszło do zdarzenia nie była monitorowana przez jej zarządcę to jeszcze nie oznacza, że w Twojej sprawie nie pojawi się  nagranie.

Sklepy, stacje benzynowe, restauracje m.in. w tych miejscach często możesz spotkać kamerę, która rejestruje dużo więcej niż planuje jej właściciel.

Zdarzają się również sytuacje, w których kierowcy innych samochodów mają zamontowane wideorejestratory, które jeśli nawet nie uchwycą samego zderzenia to mogą wskazać na brawurowe zachowanie kierowcy lub pieszego.

Uczestnicząc w sprawie o wypadek staraj się więc za wszelką cenę uzyskać nagranie, które może wyjaśnić całe zajście.

Prywatna opinia biegłego sporządzona dla jednej ze stron.

Osoby, zarówno sprawcy jak i pokrzywdzeni, przychodząc do kancelarii często pytają czy jest sens udania się do biegłego do spraw wypadków, żeby sporządził prywatną opinię. Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi.

Prywatna opinia, z oczywistych względów, może być pomocna podczas analizy Twojej sprawy. Dzięki niej uzyskujesz informacje, które mógł pominąć biegły powołany przez sąd, analiza opinii biegłego sądowego również staje się łatwiejsza. Musisz jednak pamiętać, że opinia prywatna nie ma takiej „mocy” jak opinia sporządzona na wezwanie sądu. Opinia biegłego powołanego przez sąd cieszy się wiarygodnością, której niestety często odmawia się opinii prywatnej.

Co grozi za spowodowanie wypadku.


Spowodowanie średniego wypadku w komunikacji zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 3. Sprawca ciężkiego wypadku musi liczyć się z karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

W sprawach wypadków drogowych najczęściej orzekane są kary z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Jednak taki werdykt nie jest regułą. Okoliczności każdej sprawy są inne.

Ważne! Zupełnie inną kwestią są sprawy wypadków, których kierowych działali pod wpływem alkoholu, narkotyków lub zbiegli z miejsca zdarzenia

Sprawca wypadku, którego dotyczą powyższe okoliczności musi liczyć się z karą pozbawienia wolności od 2 do 12 lat. Wyrok taki może zapaść w przypadku spowodowania wypadku drogowego w stanie nietrzeźwości, pod wpływem narkotyków lub gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia a ofiara odniosła ciężki uszczerbek na zdrowi lub zmarła na skute obrażeń.

Konsekwencjami spowodowania wypadku drogowego mogą być, poza karami zasadniczymi, również:

  • pozbawienie prawa jazdy od 1 do 15 lat,
  • obowiązek zapłaty odszkodowania.

Twoja rola w postępowaniu.


Ważne! Najgorsze co możesz zrobić, to pozostać biernym w swojej sprawie.

Jeśli sam nie będziesz starał się bronić swoich praw, to niekoniecznie ktoś inny to za Ciebie zrobi. W sprawie wypadku na drodze warto zasięgnąć pomocy adwokata. Pamiętaj nie musisz ze wszystkim walczyć sam.

Zarówno oskarżony (podejrzany) jak i pokrzywdzony, mają prawo uczestniczyć we wszystkich czynnościach postępowania dowodowego, co stanowi gwarancję mającą fundamentalne znaczenie m.in. dla prawa do obrony. Znaczenie tej gwarancji dla trafności orzekania jest również nie do przecenienia.

Ważne! Od chwili przedstawienia Ci zarzutów w sprawie masz prawo wglądu do akt sprawy. Zadzwoń do Sądu/prokuratury/jednostki Policji i poproś o wyznaczenie terminu na udostępnienie Ci akt Twojej sprawy.

W postępowaniu przygotowawczym działanie wskazanej gwarancji, odnośnie podejrzanego, często  jawi się wyjątkowo skromnie. Regulacja przewidziana w kodeksie postępowania karnego pozwala bowiem na  odmowę dostępu do akt, udziału w pewnych czynnościach ze względu na potrzebę zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania.

Taka postawa organów ścigania może doprowadzić do sytuacji, w której dowody obciążające są utrzymywane w tajemnicy przed podejrzanym aż do dnia zakończenia postępowania połączonego z zaznajomieniem z materiałami.

Pamiętaj! Na odmowę udostępnienia akt w postępowaniu przygotowawczym możesz wnieść zażalenie; na zarządzenie prokuratora zażalenie przysługuje do sądu.

Jeśli natomiast zostałeś poszkodowanym w wypadku drogowym i zgłosiłeś ten fakt na policji nie zostawiaj sprawy „samej sobie”. Warto jest dochodzić swoich racji w procesie karnym pomimo, iż policja czy też prokurator występuje de facto jako Twoi przedstawiciele. Twoja aktywność zarówno na etapie postępowania przygotowawczego jak i w trakcie procesu możesz doprowadzić nie tylko do skazania sprawcy ale również umożliwi Ci uzyskanie naprawienia wyrządzonej Ci szkody.